Göçmen Kaçakçılığı Nedir?
Göçmen kaçakçılığı suçu, maddi çıkar elde etmek amacıyla yasal olmayan yollardan Türkiye’ye insan sokma veya Türkiye’den yurtdışına insan çıkmasına imkan sağlanmasıyla oluşur. Söz konusu Göçmen kaçakçılığı suçu Türk Ceza Kanunu’nun 79. Maddesinde düzenlenmiştir:
Madde 79- (1) Doğrudan doğruya veya dolaylı olarak maddi menfaat elde etmek maksadıyla, yasal olmayan yollardan;
a) Bir yabancıyı ülkeye sokan veya ülkede kalmasına imkan sağlayan,
b) Türk vatandaşı veya yabancının yurt dışına çıkmasına imkan sağlayan,
Kişi, beş yıldan sekiz yıla kadar hapis ve bin günden onbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Suç, teşebbüs aşamasında kalmış olsa dahi, tamamlanmış gibi cezaya hükmolunur.
(2) Suçun, mağdurların;
a) Hayatı bakımından bir tehlike oluşturması,
b) Onur kırıcı bir muameleye maruz bırakılarak işlenmesi,
hâlinde, verilecek ceza yarısından üçte ikisine kadar artırılır.
(3) Bu suçun; birden fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi halinde verilecek ceza yarısına kadar, bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde verilecek ceza yarısından bir katına kadar artırılır.
(4) Bu suçun bir tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, tüzel kişi hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.
Göçmen Kaçakçılığı Suçunun Unsurları
Fail
Bu suçun faili olabilmek için maddi menfaat elde etmek maksadıyla yasal olmayan yollardan bir yabancıyı ülkeye sokma ya da ülkede kalmasına imkan sağlama şartı aranmaktadır. Manevi unsurlarda detaylı olarak bahsedeceğimiz üzere söz konusu suç taksirle işlenememekte olup, birlikte suçu Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı ya da yabancının işleyebileceği konusunda bir ayrıma gidilmediğinden herkes tarafından işlenebilen bir suçtur.
Mağdur
Göçmen kaçakçılığı suçunun mağduru devlet ve toplumdur.
Suçun Konusu
Türk Ceza Kanunu’nun 79. maddesinde belirtildiği üzere suçun konusunu Yasa dışı şekilde yurt dışına çıkarılan, ülkeye sokulan ya da kalmasına imkan sağlanan yabancı ve yasadışı şekilde yurt dışına çıkmasına imkan sağlanan Türk vatandaşı oluşturmaktadır.
Fiil
Göçmen kaçakçılığı suçunda fiiller kanunda açıkça sayılmış olup bunlar:
Doğrudan doğruya veya dolaylı olarak maddi menfaat elde etmek maksadıyla, yasal olmayan yollardan;
a) Bir yabancıyı ülkeye sokmak veya ülkede kalmasına imkan sağlamak,
b) Türk vatandaşı veya yabancının yurt dışına çıkmasına imkan sağlamak,
Bu suç kanunda seçimlik hareketli şekilde düzenlenmiş olduğundan seçimlik hareketlerden birinin yapılması suçun oluşması için yeterlidir.
Manevi Unsurları
Yukarıda da bahsettiğimiz üzere göçmen kaçakçılığı kasten işlenebilen bir suçtur. Taksirle işlenemez. Manevi unsuru maddi menfaat elde etmek maksadıdır. Ancak bu maddi menfaatin doğrudan veya dolaylı olmasının bir önemi yoktur. Ayrıca söz konusu menfaatin mutlak surette failin kendisine sağlanması da şart olmayıp bir başkasının yararına olması durumunda da suç oluşur.
Göçmen Kaçakçılığı Suçunun Cezası
Temel Ceza
Son yapılan değişiklikle temel ceza 5 yıldan 8 yıla kadar hapis ve bin günden onbin güne kadar adlî para cezası olarak belirlenmiştir.(TCK m.79/1)
Nitelikli Halleri
Kötü muamele (hayati tehlike oluşturması) ya da onur kırıcı bir muamelenin varlığı halinde kanunda cezanın yarısından üçte ikisine kadar artırılır.
Aynı zamanda kanun örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenmiş olması halinde de ceza yarısından bir katına kadar artırılır.
Göçmen Kaçakçılığı Suçu Görevli Mahkeme
Göçmen kaçakçılığı suçunda görevli mahkeme Asliye ceza mahkemesidir.
Göçmen Kaçakçılığı Suçunda Şikayet Süresi, Uzlaşma ve Zamanaşımı
Göçmen kaçakçılığı suçu şikayete bağlı değildir. (re’sen takip edilmektedir.) Söz konusu suça ilişkin olarak zamanaşımına konusunda ise kanunda herhangi bir özel durum öngörülmediğinden TCK’nın 66/d maddesine uyarınca, beş yıldan fazla ve yirmi yıldan az hapis cezasını gerektiren suçlarda kamu davası 15 yıl geçmesiyle düşer.
Göçmen kaçakçılığı suçunda mağduru toplum ve devlet olduğundan suçta uzlaşma hükümleri uygulanmamaktadır. Kanun göçmen kaçakçılığı suçuna yönelik olarak etkin pişmanlık hükümlerine de yer vermemektedir.
Göçmen kaçakçılığı suçunda araca el koyulması konusundaki yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.
Göçmen kaçakçılığına ilişkin diğer yazılarımıza buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Avukat Onur AKÇINAR – Kırklareli
Bir yanıt yazın